Wet excessief lenen bij eigen vennootschap

30 oktober 2024

Algemeen

De wet houdt kort gezegd in dat wanneer je als aanmerkelijkbelanghouder (tezamen met je fiscaal partner) in totaal voor meer dan € 500.000 hebt geleend bij je eigen vennootschappen, je over het meerdere aanmerkelijkbelangheffing (box 2) moet betalen. De eerstvolgende peildatum betreft 31 december 2024. De drempel was op 31 december 2023 nog €700.000, maar is in het belastingplan van 2024 per 2024 verlaagd naar €500.000. Belangrijk om hier bij op te merken is dat de bestaande jurisprudentie van toepassing blijft op schulden beneden de €500.000.

De regeling heeft enkel gevolgen voor de bepaling van  het inkomen uit aanmerkelijk belang dat ziet op box 2. Het werkt niet door naar andere fiscale wet- en regelgeving. De fictie van excessief lenen heeft geen civielrechtelijke betekenis. Rente en aflossingsverplichtingen blijven dus bestaan.

Een uitzondering voor de Wet excessief lenen geldt voor in box 1 kwalificerende eigenwoningschulden (hierna: eigenwoningschulden) bij de eigen vennootschap. Eigenwoningschulden aangegaan vóór 1 januari 2023 vallen niet onder de regeling. Eigenwoningschulden die zijn aangegaan vanaf deze datum vallen slechts onder de regeling voor zover ten gunste van de vennootschap een notarieel recht van hypotheek wordt gevestigd op de betreffende eigen woning.

Voorkomen dubbele heffing

Om dubbele heffing in de toekomst te voorkomen, voorziet de wet erin dat het fictieve reguliere voordeel ook een negatief bedrag kan zijn. De systematiek ziet er dan als volgt uit.

1. In 2023 was de drempel €700.000. Stel dat je als aanmerkelijkbelanghouder op 31 december 2023 voor een bedrag van €800.000 aan schulden hebt bij je eigen vennootschap. Het bovenmatige deel van de schulden van €100.000 wordt dan in de aangifte inkomstenbelasting 2023 bij je belast als fictief regulier voordeel in box 2.
2. In 2024 is je drempel verlaagd naar €500.000. De drempel is dan €500.000 + €100.000 (het fictief regulier voordeel van vorig jaar). Op het moment dat je schuld op 31 december 2024 €850.000 is, is deze ook hoger dan de drempel. Je geeft in je aangifte inkomstenbelasting 2024 dan een bedrag van €250.000 euro aan (de drempel van 2024 + het fictief regulier voordeel).

3. In 2025 is je drempel (€500.000 + €100.000 + €250.000) €850.000. Als je dan je schuld met €125.000 aflost, neemt de drempel ook af tot €725.000. De lening is nu even hoog als je drempel. Nu geef je in je aangifte inkomstenbelasting 2025 een fictief regulier voordeel aan van -/- €125.000 euro. Het negatieve fictief regulier voordeel kun je verrekenen met het inkomen uit het aanmerkelijk belang uit het jaar 2025 (als je bijvoorbeeld een dividenduitkering hebt gedaan). Is er in 2025 geen overig positief inkomen uit aanmerkelijk belang, dan kun je het negatieve inkomen uit 2025 verrekenen met positief inkomen uit aanmerkelijk belang van het jaar ervoor of de komende 6 jaar.

Tot slot

Je kunt als gevolg van de Wet excessief lenen mogelijk te maken krijgen met belastingheffing over het bovenmatige deel van je schulden bij de eigen vennootschap(pen). Indien het totaal van je schulden bij de eigen vennootschap(pen)op dit moment de voorgestelde drempel van €500.000 te boven gaat, raden wij je aan tijdig op deze wet te anticiperen.

Wij adviseren je om contact met ons op te nemen in het geval je van plan bent om te gaan aflossen. Door een verlaging van de hoge schijf in box 2 per 1 januari 2025 (van 33% naar 31%) hoeft aflossen van de schulden in 2024 met een dividenduitkering namelijk niet voordeliger te zijn dan de gevolgen van excessief lenen.

Daarnaast merken wij op dat de regelgeving mogelijk in strijd is met het eigendomsrecht in het EVRM. Wij inventariseren op dit moment de mogelijkheden om bezwaar te maken tegen deze regelgeving. Zodra hierover meer bekend is zullen wij je informeren.

In het kader van de grote impact van de wet excessief lenen is het verstandig om één van onze fiscalisten mee te laten kijken naar de fiscale gevolgen van een dergelijke aflossing. Heb je verdere vragen of wil je verder onderzoeken hoe je schulden bij de eigen vennootschap(pen) kunt verlagen, neem dan contact op met je adviseur bij Joanknecht of met een van onze fiscalisten die rechtsboven op deze pagina staan vermeld.