Duurzaamheidsverslaggeving: maak van de nood een deugd
Duurzaamheidsverslaggeving: maak van de nood een deugd
19 juni 2024
Met de komst van de CSRD stellen steeds meer organisaties een belangrijke vraag: “Moeten wij een duurzaamheidsverslag gaan opstellen?” Voor ongeveer 50.000 bedrijven is dit een wettelijke verplichting. Alle overige mkb-ondernemingen kunnen — in ieder geval voorlopig — zelf beslissen of zij een duurzaamheidsverslag maken.
In de meeste gevallen is dat verstandig, omdat er sprake is van een indirecte noodzaak. Wie nu op de duurzaamheidstrein springt, voorkomt problemen in de nabije toekomst. Maar, vindt menig organisatie, leuk is anders. Veel mkb-bedrijven zien duurzaamheidsverslaggeving momenteel als een lastig hokje waar zij zo snel mogelijk een vinkje achter willen zetten.
Hierdoor lopen zij mooie kansen mis. Wie vooruitstrevend denkt en een ander perspectief hanteert, kan namelijk veel waarde halen uit duurzaamheidsverslaggeving. Hoe? Dat vertellen we in deze blogpost! We beschrijven vijf redenen waarom het zeer raadzaam is om een duurzaamheidsverslag te maken — ook wanneer je dat niet verplicht bent. Daarnaast delen we drie interessante voordelen die het jouw organisatie kan opleveren. Zet je daarna graag je eerste schreden op dit gebied? Onderaan vind je ons advies om op gecoördineerde wijze te beginnen met duurzaamheidsverslaggeving.
Duurzaamheidsverslag opstellen: 5 redenen om het níet uit te stellen
Laten we eerst kort bekijken waarom het maken van een duurzaamheidsverslag voor veel bedrijven nodig is. Daar zijn grofweg vijf redenen voor te bedenken.
- Jouw bedrijf valt onder de CSRD
“Omdat het moet” klinkt niet erg inspirerend. Maar voor 50.000 bedrijven in Europa is dit wel de voornaamste motivatie om zich over duurzaamheidsverslaggeving te buigen. Als jouw bedrijf onder de CSRD valt, behoor jij tot die groep en ben je verplicht om jaarlijks te rapporteren over je duurzaamheidsactiviteiten.
- Je wilt financieringen nu én in de toekomst veiligstellen
Banken en andere financiers worden steeds kritischer bij het doen van investeringen. Onder druk van wet- en regelgeving stoppen zij hun geld en beleggingen zoveel mogelijk in duurzame activiteiten. Daarom hebben ze inzicht nodig in de duurzaamheidsinspanningen van jouw bedrijf.
- Je zit in de waardeketen van een CSRD-plichtig bedrijf
‘Wat is de CO2-uitstoot van onze leveranciers?’
‘Hoe staan de arbeidsverhoudingen er bij hen voor?’
‘Wat gebeurt er met producten nadat deze verkocht zijn?’
Dit zijn zomaar drie vragen die CSRD-plichtige bedrijven moeten beantwoorden. Als jij ketenpartner bent van zo’n bedrijf, ben je verplicht om die vragen te beantwoorden. Dan kan het handig zijn om een duurzaamheidsverslag te maken dat de benodigde antwoorden bevat.
- Duurzaamheidsdenken heeft al een belangrijke plek in je strategie
Besteed jij veel aandacht aan circulariteit? Of aan de manier waarop je met medewerkers omgaat? Waarschijnlijk vind jij dit niet meer dan normaal. Maar wist je dat je hiermee een belangrijke bijdrage levert aan duurzaamheidsdoelstellingen? Als je al intrinsiek gemotiveerd bent om duurzaam te ondernemen, biedt een duurzaamheidsverslag de kans om dit naar klanten, leveranciers en andere relevante partijen te communiceren.
- Je wilt over 10 à 15 jaar nog bestaansrecht hebben
Bepaalde bedrijven zullen zonder verduurzaming waarschijnlijk niet lang meer voortbestaan. Dit komt vaak door de markt waarin zij opereren óf het bedrijfsmodel dat ze hanteren. Door nu een transitieplan te maken waarmee je het bedrijf gaat verduurzamen, stuur je tijdig bij en bereid je je voor op de toekomst. Met een duurzaamheidsverslag houd je de buitenwereld jaarlijks op de hoogte van de voortgang. Zo neem je mensen mee in de verandering en borg je de continuïteit van je onderneming.
Van must naar kans: 3 voordelen
Dat het voor de meeste bedrijven nodig is om met duurzaamheidsverslaggeving aan de slag te gaan, is duidelijk. Maar hoe maak je van de nood een deugd?
Als je duurzaamheidsverslaggeving ziet als een kans in plaats van een must, kun je er drie belangrijke voordelen uit halen!
Scherp je strategie aan
Met een duurzaamheidsverslag maak je inzichtelijk wáár je als organisatie impact kunt maken. Als je systematisch bekijkt hoe jouw bedrijfsactiviteiten bijdragen aan de Sustainable Development Goals (SDG’s) van de Verenigde Naties, kun je gerichter sturen op duurzaamheid. Ook maken zulke inzichten het mogelijk om je strategie voor de komende 5, 10 of 15 jaar te bepalen of herdefiniëren. Duurzaamheidsverslaggeving kan dus resulteren in een sterkere positionering.
Beantwoord vragen die (nog) niet gesteld zijn
Natuurlijk kun je wachten totdat financiers of leveranciers uit de waardeketen aankloppen met vragen die gerelateerd zijn aan duurzaamheid. Maar je kunt hen ook een stapje voor zijn door een gedegen duurzaamheidsverslag te maken. Hierin geef je niet alleen antwoord op vragen die je verwacht te krijgen, maar je deelt ook je toekomstplannen met betrekking tot jouw bijdrage aan de transitie naar een duurzame economie. Zo laat je zien dat jouw bedrijf de ‘duurzaamheidszaken’ op orde heeft. Bovendien faciliteer je een betere dialoog in de waardeketen en versterk je relaties met belangrijke stakeholders.
Trek talent aan
Jonge talenten vinden duurzaamheid vaak een belangrijke factor bij het kiezen van een werkgever. Tijdens sollicitatiegesprekken vragen zij regelmatig naar de duurzaamheidsactiviteiten van het bedrijf. Als je goede medewerkers aan je wilt binden, is het belangrijk om mee te gaan in deze beweging. Als je een duurzaamheidsverslag hebt opgesteld, kun je op basis daarvan een coherent verhaal vertellen. In deze tijd is het dus een belangrijk communicatiemiddel richting de arbeidsmarkt.
Gecoördineerde aanpak: start met 2 basisstappen (níet met 1.178 datapunten)
De European Sustainability Reporting Standards (ESRS’en) vormen een verslaggevingsstelsel dat je als onderneming moet gebruiken bij het maken van een duurzaamheidsverslag. Daarbinnen vallen vijf overkoepelende duurzaamheidsonderwerpen en 1.178 datapunten die relevant kunnen zijn.
Voor de meeste organisaties is dit begrijpelijkerwijs zeer overweldigend. Waar moet je beginnen als je strategisch en effectief te werk wilt gaan?
Kort gezegd, níet bij een checklist in Excel waar 1.178 datapunten in staan. Neem je eigen strategie en bedrijfsmodel als uitgangspunt en voer een gerichte stakeholderanalyse uit. Zo kun je snel bepalen welke duurzaamheidsthema’s voor jouw onderneming relevant zijn. Alleen over deze thema’s neem je informatie op in je verslag. Dan gaat het al snel over veel minder datapunten. En de datapunten díe je bespreekt, zijn vaak heel herkenbaar.
Grofweg zijn er twee basisstappen die je kunt nemen. Allereerst is het verstandig om intern een werkgroep samen te stellen, waar je alle disciplines bij betrekt: van HR en marketing tot inkoop, verkoop, operations en finance. Zorg dat deze multidisciplinaire werkgroep draagvlak vanuit de directie heeft, bijvoorbeeld via een sponsorship. Of, nog beter, laat een directielid deel uitmaken van de groep. Omdat duurzaamheid zo niet ‘het feestje’ is van een veel te kleine club mensen, voelt iedereen zich betrokken bij het onderwerp.
Vervolgens is het tijd om je bedrijfsstrategie kritisch onder de loep te nemen. Zelfs als deze nog niet duidelijk op papier staat, heb je als onderneming doorgaans een beeld van waar je naartoe beweegt. In veel gevallen zit duurzaamheid hier al in verweven. Door je strategie naast de Sustainable Development Goals (SDG’s) van de Verenigde Naties te zetten, identificeer je kansen én potentiële problemen. Er zijn 17 SDG’s, maar die zijn nooit allemaal van toepassing op jouw onderneming. Wanneer je bepaald hebt welke thema’s voor jou relevant zijn (waar kun je impact maken?), kun je je buigen over een belangrijke vraag: ‘Aan welke SDG’s kunnen wij een bijdrage leveren om impact te maken als onderneming?’
Zo ben je gericht bezig met het behalen van duurzaamheidsdoelen én scherp je je eigen strategie en positionering aan.
Nú aan de slag om je bedrijf toekomstbestendig te maken?
Bereid jij je graag gedegen voor op een duurzame toekomst? Wil je duurzaamheidsverslaggeving dusdanig aanpakken dat je niet alleen aan de vereisten voldoet, maar er ook voordeel uit haalt? Het ESG-team van Joanknecht biedt ondernemingen begeleiding bij elke stap van het proces.
Meer weten? Neem gerust contact met ons op.
