Waarom is een levenstestament essentieel voor jouw onderneming?
Waarom is een levenstestament essentieel voor jouw onderneming?
7 februari 2024
Met een volmacht in een levenstestament kun je vastleggen wie bepaalde beslissingen namens jou mag nemen als je zelf (tijdelijk) niet in staat bent. Onlangs heeft de Ondernemingskamer van het Hof Amsterdam een uitspraak gedaan over de reikwijdte van zo’n volmacht met betrekking tot het besturen van een vennootschap. In dit nieuwsbericht behandelen we kort het levenstestament in het algemeen en de recente uitspraak van de Ondernemingskamer.
Wat kun je met een levenstestament?
In een levenstestament kun je volmachten toewijzen aan door jou gekozen personen, zodat zij namens jou kunnen handelen als dat nodig is. Deze volmachten hebben betrekking op financiële, medische en persoonlijke aangelegenheden. In het levenstestament kun je heel specifiek bepalen wie namens jou mag handelen en zelfs onder welke omstandigheden dit mag gebeuren. De meest praktische en duidelijke levenstestamenten wijzen een gevolmachtigde aan die op elk moment namens de opsteller kan handelen. Er zijn ook levenstestamenten die pas in werking treden nadat een arts heeft vastgesteld dat de opsteller niet meer in staat is om zijn eigen belangen te behartigen.
Laat je levenstestament notarieel vastleggen!
Het is aan te raden een levenstestament notarieel [1] te laten opstellen. Banken en andere officiële instellingen accepteren namelijk vaak alleen een door een notaris ondertekende volmacht. Bij het laten opstellen van een levenstestament controleert de notaris of je op dat moment nog in staat bent om beslissingen te nemen. Als daar twijfel over bestaat, kan vaak geen levenstestament meer gemaakt worden. Wacht daarom niet te lang met het laten opstellen van een levenstestament.
Let op: een levenstestament geldt tijdens je leven en regelt dus niet wat na je overlijden met je bezittingen moet gebeuren. Dat regel je in een testament.
Recente zaak over reikwijdte van een levenstestament
In een recente zaak voor de Ondernemingskamer van het Hof Amsterdam stond een directeur-grootaandeelhouder (dga) centraal, die tevens de enige bestuurder was van een besloten vennootschap (bv). De dga bezit zelf 70% van de aandelen in de bv, terwijl zijn zus de overige 30% bezit. De dga heeft een notarieel levenstestament opgesteld waarin zijn twee kinderen als gevolmachtigden zijn aangewezen. In dit levenstestament staat expliciet vermeld dat de volmacht zich ook uitstrekt tot handelingen die verricht moeten worden in de hoedanigheid van bestuurder.
Door dementie kon de dga zijn taken als bestuurder niet langer naar behoren uitvoeren. Hierdoor hebben zijn kinderen de feitelijke leiding van de bv overgenomen. Volgens de notariële akte strekt het levenstestament zich uit tot het verrichten van handelingen als bestuurder van de bv.
Zus van dga betwist bestuurstaken in levenstestament
De zus van de dga, die medeaandeelhouder is, betwist dat bestuurstaken via een volmacht in het levenstestament kunnen worden overgedragen. Volgens haar moet dit gebeuren door middel van een besluit van de algemene vergadering van aandeelhouders. Daarom dient zij een enquêteverzoek in bij de Ondernemingskamer.
De Ondernemingskamer is van mening dat er gegronde redenen zijn om te twijfelen aan het beleid en de gang van zaken binnen de bv. In de statuten van de bv staat een beletregeling waarin staat dat de algemene vergadering van aandeelhouders bij afwezigheid van de enige bestuurder een persoon aanwijst die (tijdelijk) het bestuur op zich neemt.
Geen reden om aandelen over te dragen
Deze regeling kan in feite niet worden omzeild met de volmacht uit het levenstestament. Echter, op dit moment ziet de Ondernemingskamer geen reden om de aandelen van de dga over te dragen aan een door de Ondernemingskamer benoemde beheerder, zoals de zus had gevraagd. De kinderen van de dga kunnen namelijk met het levenstestament wel de rechten van de dga als aandeelhouder uitoefenen. Met de meerderheid van de aandelen kunnen zij zichzelf als (tijdelijke) bestuurders aanwijzen tijdens de aandeelhoudersvergadering.
Deze uitspraak benadrukt het belang van het zorgvuldig vaststellen van wat je wilt regelen in een levenstestament, en om te onderzoeken of deze doelstellingen haalbaar zijn. Het laat ook zien hoe belangrijk het is om verkregen bevoegdheden op de juiste manier in te zetten.
Hoe zit het met jouw levenstestament?
Ben je benieuwd naar de mogelijkheden om zaken voor de toekomst te regelen met een levenstestament? Of twijfel je of je de gekregen bevoegdheden op de juiste manier hebt ingezet? Onze estate planners helpen je graag. Neem contact op met Gavin Vree of Inge te Boekhorst. Per e-mail via gvree@joanknecht.nl en itboekhorst@joanknecht.nl of per telefoon op +31 (0)40 240 9530.
[1] Dit is niet verplicht.